Қазақстан Республикасы Ұлттық Мұражайы

Еліміздің Ұлттық мұражайы Мемлекет басшысы Нұр­сұлтан Назарбаевтың бастамасымен және тікелей тапсырмасымен ашылды. Қазірдің өзінде қорда 175 мыңнан астам экспонат бар.

1998 жылғы 17 наурызда Халық бірлігі мен ұлт­тық тарих жылын өткізу жөніндегі мемлекеттік комиссияның кеңейтілген мәжілісі өтіп, онда Елба­сының жиналған зиялы қауым: өнер, әдебиет, дін қайраткерлерінің алдында сөйлеген сөзінде алғаш рет Ұлттық музей ашудың керек екенін айтып, бо­лашақ музейдің негізгі құрылымдарын айқындап берген еді. Ал, «Мәдени мұра» бағдарламасын жүзе­ге асыру жөніндегі Қоғамдық кеңестің 2008 жылғы 13 маусымдағы кеңейтілген мәжілісінде Елбасы­ның берген тапсырмасына сәйкес Нұр-Сұлтан қаласы­ның әкімдігі мен Мәдениет және ақпарат министр­лігінің елорда да халықаралық деңгейдегі мұражай құруды қолға алуы жақсы бастаманың қисынды жалғасына айналды.

Мұражай құрылысы «ҚазМұнайГаз» АҚ бөлген қара­жат есебінен жүргізілді. Бас мердігер – «Базис Про­ект LTD», ал дизайн-жобаны Оңтүстік Кореядағы «Desiqn be Art» компаниясы отандық дизайнер­лермен бірлесіп жасап, құрылыс жұмыстарын түр­киялық «Turkuaz Construction» ЖШС компаниясы сәтімен жүзеге асырды.

2014 жылы шілдеде Ұлттық музей өз есігін Ел­басының қатысуымен келушілерге айқара ашып, ол егемен мемлекетіміздің рәмізі – «Қазақ елі» мо­нументін, Бейбітшілік пен келісім сарайын, Ұлттық өнер университетін, «Әзірет сұлтан» мешітін бірік­тіріп тұрған Тәуелсіздік алаңының бітімімен жара­сымды үйлесім тапты. Ғажайып ғимараттың екін­шіден сегізінші қабатқа дейін сатылап биіктейтін 7 блоктан тұратын жалпы аумағы 74 мың шаршы метрді құрайды. Мәселен, экспозициялық алаң 14 мың шаршы метрден астам, мұражайлар ауқымы 5 мың шаршы метрдей жерді алып жатыр.

Келушілерді ел шежіресімен ежелгі және орта ға­сырлар уақыты, тарих, алтын, этнография, тәуелсіз Қазақстан, Нұр-Сұлтан, заманауи өнер залдары таныстырады. Экспозициялық залдардан бөлек «Ұлттық мирас» ғылыми-зерттеу институты, жаңғырту ше­берханалары, зертханалар, мұражайлар, уақытша көрмелер өткізетін орындар, оқырман залдары бар кітапханалар, ілеспе аударма құралдарымен жаб­дықталған мәслихат залы қызмет көрсетеді.

Ежелгі және орта ғасырлар тарихы залының экс­позициялары тас дәуіріндегі еңбек құралдары мен тұрмыстық бұйымдар, қола және темір ғасырлары­ның археологиялық жәдігерлері, сонымен қатар, Қа­зақстанның ортағасырлық тарихының артефактері (керамика, нумизматика, еңбек құралдары) арқылы еліміздің ежелгі және ортағасырлық шежіресін алдымызға жайып салады. Тарих залының экс­позициялары XV-XX ғасырлардағы Қазақстан та­рихынан суыртпақтап сыр тартып, Қазақ хандығы­ның құрылуы мен дамуының негізгі кезеңдерін, сол сияқты халқымыздың ұлт-азаттық көтерілістерінің тарихын паш етеді.

Қазақстандағы ежелгі көшпелілердің археологи­ялық қазба жұмыстары кезінде табылған ғажап бұй­ымдар алтын залы экспозицияларында көздің жа­уын алады. Есік қорғанынан табылған Алтын адам, Атыраудағы сармат жауынгері, сондай-ақ, Шілікті мен Берел қорғанынан, Талды қорымынан табылған баға жеткісіз заттар дала өрке-ниетін еріксіз мой­ындатады. Этнография залының экспозициялары қазақ халқының әртүрлі зергерлік бұйымдарымен, ұлттық киімдерімен, киіз үйімен, тұрмыстық затта­рымен ұлттық мұраға ерекше әр береді. Сондай-ақ, өзімізде Ресей және басқа елдердегідей айырбас қорын құру – шетелдегі сирек жәдігерлерді әкелуге жол ашады.

Көрермендерді қызықтыратын тақырыптардың бірі – тәуелсіз Қазақстанның қалыптасу және даму тарихы. Осы орайда, ширек ғасырға жуықтаған тәу­елсіздік кезеңінің күрес пен ізденіске толы шежіресі тәуелсіздік тарихы мен Нұр-Cұлтан залдарында сайрап жатыр. Тәуелсіз Қазақстан залында ежелгі түр­кілердің атамекенін еркін жайлап, дамудың өзіндік жолын тапқан егемен еліміздің тарих, саясат, эко­номика, мәдениет және өнер салалары бойынша де­ректері кеңінен әрі жан-жақты берілген.

Елорданың даму тарихын ашып көрсететін Нұр-Cұлтан залының экспозицияларының алар орны ерекше. Олар ең жаңа тарих, сурет, жос-пар, сызба, макет, мұрағат құжаттары және бұйымдар тілімен сөйлей­ді. Астана залында өзіне назар үйіретін нәрсе – елор­даның серпінді бірегей макеті мен медиа-еден, бұл екеуі жойқын дөңес экранмен тұтаса келіп қызықты шоу құрайды. Ілкімді де сенімді жол көрсетуші – үш тілді мультимедиялық гид келушіні музейдің бүкіл залын бастан-аяқ аралатып шығады.

Ақпарат «Әдебиет» ҚБ «Астана» кітап-альбомынан алынды