«Бәйтерек» монументі

Астанада Қазақстанның көне дәстүрден тамырланатын нышанын тұрғызу жөніндегі идеяны Республика Президенті 1999 жылы көтерген еді. Елбасы оның қандай болуы керек екенін де эскиз түрінде көрсетіп берді. Алыс-жақын елдер сәулетшілерінің көп жобасының ішінен нақ осы нұсқа – «Бәйтерек» идеясы таңдалып алынды. 2002 жылы Еуразияның кіндігі – астананың төрінде «Астана-Бәйтерек» монументі салынды. Бұл монумент қазақ елі тамырын жеті қабат жер астына жіберген мәуелі бәйтеректей тарихы тереңде жатқан ел екенінің дәлелі іспеттес. Тамырым менің тереңде, жапырағым биікте, әлі де өсеміз, өркендейміз деген ұғымды береді.

Бәйтерек қаланың төрінде көк тіреп тұр. Биіктігі 97 метр, ХХ ғасырда дәл осы жылы қазақтың елордасы Ақмолада шаңырақ көтерді. Бәйте¬ректің сәулеткерлік шешімі үш буыннан тұрады:

– Бірінші бөлік – жер асты бөлігі, ол 4–5 метр тереңге кеткен. Мұнда этнографиялық музей орналасқан.

– Екінші бөлік – Бәйтеректің діңгегі, металл конструкциялары. Соны бойлап «MITSUBISHI» фирмасының екі ұшқыр лифтісі ерсілі-қарсылы заулайды.

– Үшінші бөлік – диаметрі 22 метр алып шар – Самұрықтың алтын жұмыртқасы. Ол үш деңгейден тұрады. Алғашқысы ұя іспетті, жарты шар десе де болғандай, «SUN GLAS» фирмасының алтын реңді шыныларынан жасалған, күн көзінде мың құбылады, тәуліктің әр сәтінде түрлі шапаққа боялады.

Осы жарты шар арқылы жоғарыға, Бәйтеректің ұшар басына көтерілесіз. Әуелі 93 метр биіктігі қаланы тамашалау алаңына аялдайсыз. Бұл жерден жаңа әкімшілік орталығы алақанға салғандай анық көрінеді. Ақорда, Үкімет үйі, бұрқақтар аллеясы, Сенат, Мәжіліс, Жоғарғы сот, Сыртқы істер және Қорғаныс, Көлік және коммуникация министрліктерінің ғимараттары, «ҚазМұнайГаз», «ҚазТрансОйл» компанияларының әкімшілік үйлері, "Абу Даби Плаза" СОО – бәрі жанарыңның алдында құлпырады.

Заңғардан сайын дала да сиқырланып шалынады, қала шетінен жа¬зылған байтақ көкжиекке сіңіп жоғалғанша қарайсың.

Бәйтеректің ең биік тұсы – 97 метрдегі «Аялы алақан» компози¬циясына асықпайтын жан кем де кем, осында келгендердің бәрі оны көргенше құмартады. Онда Қазақстан Республикасы тұңғыш Президентінің алақаны таңбаланған. Соған саусағың тисе «Елім менің» әуені шалқи жөнеледі, бүкіл Қазақстан ән салып жатқандай...

Бәйтерек осылай әлемде Самұрықша қалқып барады...

Ақпарат «Әдебиет» ҚБ «Астана» кітап-альбомынан алынды